ازدواج موقت چیست
ازدواج موقت یا صیغه موقت، یک نوع ازدواج در فقه شیعه است که در آن، عقد ازدواج برای یک دوره زمانی خاص و با مهریه مشخص، بین زن و مرد صورت می‌گیرد و پس از پایان این دوره، این ازدواج به طور خودکار ابطال می‌شود.
در ازدواج موقت، حقوق و تکالیف زوجیت به زن و مرد تعلق می‌گیرد؛ اما برخی از حقوق و تکالیف دائمی مانند حق ارث بری، در این نوع ازدواج وجود ندارد.
از نظر حقوقی، ازدواج موقت در ایران تحت حمایت قانونی است و در دفاتر ازدواج و طلاق به ثبت می‌رسد.
چنان چه در این زمینه سوالی بودمشاورین حقوقی و کارشناسان حقوقی موسسه حقوقی وکیل میخوام به صورت رایگان و انلاین در خدمت شماست .
تاریخچه صیغه موقت
اریخچه صیغه موقت به دوران پیش از اسلام و حتی دوران جاهلیت بازمی‌گردد. در آن زمان، این نوع ازدواج با عنوان‌های "متعه"، "نکاح منقطع" و "عقد موقت" شناخته می‌شد. در اسلام، صیغه موقت به عنوان یکی از انواع ازدواج مورد تأیید قرار گرفته و در قرآن کریم با عنوان "متعه" ذکر شده است. احادیث و روایات متعددی نیز در تأیید این نوع ازدواج وجود دارد.
در دوران صدر اسلام، صیغه موقت به طور گسترده رواج داشت و به منظور رفع نیازهای جنسی، مالی، و اجتماعی افراد به کار می‌رفت. با این حال، در دوران اموی و عباسی، این نوع ازدواج تدریجاً کاهش یافت.
در دوران معاصر، صیغه موقت در ایران همچنان وجود دارد و برای تامین نیازهای مختلف افراد بهره‌مند می‌شود.
شرایط صیغه موقت
صیغه موقت، همچون هر ازدواج دیگری، متشکل از یک سری شرایط است که باید رعایت گردد. این شرایط شامل مقررات قانونی و عرفی می‌شوند.
شرایط قانونی صیغه موقت
از نظر حقوق، شرایط لازم برای صیغه موقت به شرح زیر است:
- بلوغ: طرفین قرارداد باید به سن بلوغ رسیده باشند.
- عقل: طرفین قرارداد باید دارای قابلیت شناخت و تصمیم‌گیری مناسب باشند.
- اختیار: طرفین قرارداد باید حق اختیار داشته باشند.
- عدم وجود موانع نکاح: موانع نکاح، از جمله روابط محارمی، نباید حضور داشته باشند.
- تعیین مدت ازدواج: مدت زمان ازدواج باید صریحاً مشخص شده باشد.
- تعیین مهر: میزان مهر معین و مشخص باشد.
شرایط عرفی صیغه موقت
شرایط قانونی صیغه موقت
از نظر حقوق، شرایط لازم برای صیغه موقت به شرح زیر است:
- بلوغ: طرفین قرارداد باید به سن بلوغ رسیده باشند.
- عقل: طرفین قرارداد باید دارای قابلیت شناخت و تصمیم‌گیری مناسب باشند.
- اختیار: طرفین قرارداد باید حق اختیار داشته باشند.
- عدم وجود موانع نکاح: موانع نکاح، از جمله روابط محارمی، نباید حضور داشته باشند.
- تعیین مدت ازدواج: مدت زمان ازدواج باید صریحاً مشخص شده باشد.
- تعیین مهر: میزان مهر معین و مشخص باشد.
شرایط عرفی صیغه موقت
علاوه بر شرایط قانونی، تعدادی از شرایط عرفی نیز برای صیغه موقت لازم است:
- رضایت ولی برای دختران باکره: در صورتی که دختر باکره باشد، رضایت ولی او نیز برای انجام صیغه موقت ضروری است.
- عدم وجود رابطه محرمیت: طرفین قرارداد نباید نسبت به یکدیگر درجه‌های محرمیت داشته باشند.
- عدم وجود ازدواج دائم: طرفین قرارداد نباید با یکدیگر در ازدواج دائمی قرار داشته باشند.
مقررات ازدواج موقت
ازدواج موقت، همانند دیگر انواع ازدواج، دارای قوانینی است که باید رعایت گردد. این قوانین شامل مقررات حقوقی و دینی می‌شوند.
قوانین حقوقی ازدواج موقت
از منظر حقوقی، قوانین ازدواج موقت به شرح زیر ارائه می‌شوند:
- ازدواج موقت در دفاتر ثبت ازدواج و طلاق ثبت می‌شود.
- مهریه ازدواج موقت باید به صورت نقدی یا غیرنقدی پرداخت گردد.
- در صورت فوت یکی از طرفین، زن مسئولیت نگهداری اطفال را بر عهده دارد.
- پس از اتمام ازدواج موقت به طلاق، زن مهریه خود را دریافت می‌کند.
قوانین دینی ازدواج موقت
از دیدگاه دینی، قوانین ازدواج موقت به شرح زیر ارائه می‌شوند:
- زوجین در ازدواج موقت حقوق و وظایف زوجیتی را به دست می‌آورند.
- زن حق دارد نفقه از شوهر خود درخواست کند.
- شوهر با رضایت زن می‌تواند او را طلاق دهد.
- پس از پایان دوره ازدواج موقت، رابطه زوجی به طور خودکار به پایان می‌رسد.
صیغه موقت، یک نوع ازدواج در مذهب شیعه است که دارای مزایا و معایبی متعدد است.
مزایا:
- رفع نیازهای جنسی: این نوع ازدواج می‌تواند برای افراد مجرد یا کسانی که به دلیل مواردی امکان ازدواج دائم را ندارند، راهکاری برای رفع نیازهای جنسی فراهم کند.
- افزایش صمیمیت: صیغه موقت می‌تواند فرصتی برای آشنایی بیشتر بین زن و مرد ایجاد کرده و صمیمیت بین آنها را افزایش دهد.
- تأمین امنیت روانی: برای افرادی که از تنهایی یا ترس از ازدواج دائم رنج می‌برند، صیغه موقت می‌تواند امنیت روانی فراهم کند.
معایب:
- عدم امنیت مالی: در صیغه موقت، زن از حقوق مالی کامل بهره‌مند نمی‌شود و ممکن است در صورت فوت مرد یا طلاق، با مشکلات مالی مواجه شود.
- عدم امنیت اجتماعی: در برخی حالات، صیغه موقت ممکن است با انگ اجتماعی همراه باشد.
- افزایش آمار طلاق: برخی کارشناسان بر این باورند که صیغه موقت ممکن است باعث افزایش آمار طلاق شود.
ضوابط صیغه موقت
ضوابط صیغه موقت
صیغه موقت، همانند هر ازدواج دیگر، به مقررات خود تبعیت می‌کند که باید رعایت گردد. این مقررات شامل دستورات حقوقی و شرعی می‌شوند.
حوادث حقوقی صیغه موقت
ضوابط حقوقی صیغه موقت در ایران، مطابق با قانون مدنی این کشور است. چندین ضوابط حقوقی مهم در این حوزه وجود دارد:
- صیغه موقت باید در دفاتر ازدواج و طلاق به ثبت برسد.
- مهریه صیغه موقت باید به صورت نقدی یا غیرنقدی تسویه شود.
- در صورت فوت یکی از طرفین، زن موظف به عده‌نگهداری است.
- پس از طلاق، زن حق دریافت مهریه خود را دارد.
ضوابط شرعی صیغه موقت
ضوابط شرعی صیغه موقت در اسلام، مطابق با احادیث و روایات است. چندین ضوابط شرعی مهم در این حوزه عبارتند از:
- زن و مرد در صیغه موقت از حقوق و تکالیف زناشویی برخوردار می‌شوند.
- زن می‌تواند از مرد نفقه دریافت کند.
- مرد، با رضایت زن، مختار به اقدام به طلاق است.
- پس از پایان دوره معین عقد، رابطه زناشویی به طور خودکار منقضی می‌شود.
مدت صیغه موقت
یکی از شروط معاهدۀ موقت، تعیین مدت آن است که ممکن است از چند ساعت تا چند سال متغیر باشد. حداقل مدت معاهدۀ موقت تعیین شده، یک روز است؛ به عبارت دیگر، معاهدۀ موقتی که مدت زمان آن کمتر از یک روز باشد، اعتبار ندارد. حداکثر مدت معاهدۀ موقت به صورت رسمی مشخص نشده است؛ به عبارت دیگر، معاهدۀ موقتی که مدت آن مشخص نشده باشد، به حالت صحیح تلقی می‌شود. در صورت پایان مدت مقرر معاهدۀ موقت، امکان تجدید آن وجود دارد. این تمدید باید همچون معاهده اولیه، با رعایت قوانین و عرف مربوطه انجام شود.
مهریه صیغه موقت
یکی از شروط دیگر قرارداد صیغه موقت، تعیین مهریه می‌باشد که این مهریه به عنوان یک مبلغ مالی از سوی مرد به زن داده می‌شود. انواع مختلفی از مهریه وجود دارد. مهریه می‌تواند به دو شکل نقدی یا غیرنقدی مشخص گردد. در مهریه نقدی، مبلغ مالی به صورت پول نقد به زن پرداخت می‌شود، در حالی که مهریه غیرنقدی شامل مواردی مانند طلا، زمین، خانه، و ماشین می‌شود.
تعیین مهریه بستگی به توافق طرفین دارد و زن و مرد می‌توانند مبلغ مهریه را به دلخواه خود مشخص کنند. مرد در اینجا موظف به پرداخت مهریه است و در صورتی که او از این التزام خودداری کند، زن می‌تواند از طریق دادگاه، حق خود را به دریافت مهریه اعلام کند.
طلاق در صیغه موقت
طلاق در صیغه موقت
انجام یکی از فرایندهای پایان دادن به یک اتحاد زناشویی، که به نام طلاق در صیغه موقت شناخته می‌شود، راهی است. طلاق در این قالب می‌تواند به دو روش انجام یابد:
۱. طلاق به درخواست مرد
در این حالت، مرد می‌تواند با توافق زن، درخواست طلاق را ارائه دهد. در این صورت، مرد ملزم به پرداخت مهریه به زن خواهد بود.
۲. طلاق به درخواست زن
زن نیز حق دارد که در صورتی که مرد به تعهدات خود در قبال او عمل نکند، از دادگاه خواهد خواست طلاق را اعلام کند. در این مواقع، دادگاه با توجه به شرایط، حکم طلاق را صادر می‌کند.
نکته: در صورتی که مدت زمان مشخصی برای صیغه موقت تعیین شده باشد، طلاق به صورت خودکار در پایان این مدت انجام خواهد شد.
صیغه موقت در فرهنگ ایران
صیغه موقت، یک شکل از ازدواج در مذهب شیعه است که در فرهنگ ایران نیز جایگاه خاصی دارد. این نوع ازدواج به دلایل مختلف در بین اقشار مختلف جامعه ایران، از جمله دانشجویان، کارگران و سربازان، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
دلایل رواج صیغه موقت در ایران شامل عوامل زیر می‌شود:
- عدم امکان برگزیدن ازدواج دائم: برخی افراد به دلیل مشکلاتی همچون عدم توانایی مالی، عدم یافتن همسر مناسب یا عدم رضایت خانواده، قادر به انجام ازدواج دائم نیستند. صیغه موقت این افراد را قادر می‌سازد تا نیازهای جنسی و عاطفی خود را پاسخ دهند.
- مسائل فرهنگی: برخی افراد در فرهنگ ایران، ازدواج دائم را با محدودیت‌هایی همراه می‌بینند. این افراد می‌توانند از طریق صیغه موقت، به مزایایی همچون محرمیت و همنشینی دست پیدا کنند.
- عوامل اقتصادی: برخی افراد به دلیل مسائل اقتصادی، از جمله هزینه‌های بالای ازدواج دائم، ترجیح می‌دهند که از طریق صیغه موقت، نیازهای جنسی و عاطفی خود را برطرف سازند.
نقش صیغه موقت در کاهش آسیب‌های اجتماعی بسیار مهم است؛ زیرا می‌تواند به افراد مجرد یا افرادی که به دلیل شرایط خاص امکان ازدواج دائم را ندارند، کمک کند تا نیازهای جنسی و عاطفی خود را به شکل شرعی و قانونی برطرف نمایند.
توجه به این نکته حائز اهمیت است که صیغه موقت، همچون هر نوع ازدواج دیگری، دارای قوانین و مقرراتی است که باید رعایت گردد. در صورت عدم رعایت این قوانین، ممکن است مشکلات حقوقی و اجتماعی برای طرفین به وجود آید.
نتیجه گیری و جمع بندی
صیغه موقت یک نوع از ازدواج در مذهب شیعه است که دارای قوانین و ضوابط خود می‌باشد. این نوع ازدواج، در فرهنگ ایران نیز جایگاه خود را دارد و به دلایل گوناگون، در میان برخی از اقشار جامعه ایران رواج دارد.
از جمله مزایای صیغه موقت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- رفع نیازهای جنسی و عاطفی افراد مجرد یا افرادی که به دلایلی امکان ازدواج دائم را ندارند.
- کاهش آسیب‌های اجتماعی نظیر روسپی‌گری و روابط نامشروع.
با این حال، لازم است توجه داشت که صیغه موقت نیز، همچون سایر ازدواج‌ها، دارای قوانین و ضوابط خاصی است که باید به آنها پایبندی شود. در صورت عدم رعایت این قوانین، ممکن است مشکلات حقوقی و اجتماعی به وجود آید.
به طور کلی، می‌توان گفت که صیغه موقت می‌تواند ابزاری مفید برای کاهش آسیب‌های اجتماعی و تامین نیازهای جنسی و عاطفی افراد باشد. با این حال، استفاده از این نوع ازدواج نیازمند آگاهی و رعایت قوانین و ضوابط مربوطه است.
چنان چه در این زمینه سوالی بودمشاورین حقوقی و کارشناسان حقوقی موسسه حقوقی وکیل میخوام به صورت رایگان و انلاین در خدمت شماست .
